امیر صفری، کارشناس پولی و بانکی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایبنا با اشاره به مزایای تخصصی شدن بانک‌ها اظهار کرد: در کنار رشد متوازن بخش‌های مختلف اقتصادی، کاهش فشار بر بانک‌های عمومی نیز اهمیت دارد. به‌ویژه، این نکته حائز اهمیت است که بانکی که تخصص آن در حوزه مسکن نیست، چرا باید در زمینه تسهیلات مسکن ملی فعالیت کند و یا بانکی که منابع قرض‌الحسنه جذب می‌کند و تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت می‌کند، چرا باید در حوزه مسکن یا بازرگانی وارد شود.

صفری بیان کرد: تخصصی شدن بانک‌ها دارای مزایای قابل توجهی است. از جمله این مزایا می‌توان به شفافیت در خدمات و عملکرد بانک‌ها، امکان نظارت بیشتر توسط بانک مرکزی و همچنين تقویت پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری و برندینگ بانک‌ها اشاره کرد. علاه براین، تخصصی شدن آموزش بانک‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد آنها کمک کند.

این کارشناس پولی و بانکی عنوان کرد: بانک‌ها نمی‌توانند به‌طور همزمان در تمام زمینه‌ها فعالیت مؤثری داشته باشند. به عنوان مثال، بانک‌های بازرگانی دارای دستورالعمل‌های خاص خود هستند، در حالی که بانک‌های تخصصی مانند بانک صنعت و معدن، بانک توسعه صادرات و بانک قرض‌الحسنه نیز هر یک دستورالعمل‌های ویژه‌ای دارند. وقتی که بانک‌ها ملزم به فعالیت در تمامی زمینه‌ها شوند، هم کارمندان دچار سردرگمی می‌شوند و هم مشتریان در انتخاب بانک مناسب با مشکل مواجه خواهند شد.

وی افزود: علاوه بر این، دولت می‌تواند از طریق بانک مرکزی به‌راحتی بانک‌ها را کنترل و آنها را ملزم به رعایت دستورالعمل‌ها کند. این موارد باعث می‌شود بانک‌ها عملکرد بهتری داشته باشند و بهره‌وری آنها افزایش یابد.

تقویت نظارت بر هزینه‌کرد منابع بانکی

به گفته این کارشناس، وقتی بانک‌ها تخصصی می‌شوند، دیگر مردم به عنوان یک کاسب یا بازاری و یا صاحب بنگاه اقتصادی نمی‌توانند از بانک وام مضاربه دریافت کنند و سپس با آن وام در کار ساخت و ساز یا سایر تجارت‌ها که اصلاً جزو فعالیت‌های معرفی شده به بانک نیست، ورود کنند.

صفری افزود: بنده در حدود ده سال رئیس شعبه بودم و با تجربیاتی که به دست آورده‌ام، متوجه شده‌ام که وقتی تعداد مشتریان زیاد می‌شود، نمی‌توان به راحتی وارد جزئیات شد. به عنوان نمونه، مشتریان فاکتور‌هایی را برای بانک می‌آورند و بانک می‌رود در مغازه و می‌بینید که کارشان همین است، اما بانک نمی‌تواند به طور قطعی بگویید که آیا واقعاً این کالا را خرید و فروش می‌کند یا خیر.

امکان برنامه ریزی برای اقتصاد

این کارشناس پولی و بانکی عنوان کرد: وقتی بانک‌ها تخصصی می‌شوند، به ما این امکان را می‌دهد که بر اساس شرایط اقتصادی هر بانک، برنامه ریزی و تصمیم‌گیری کنیم. بانک مرکزی، مجلس، قوه قضائیه و دولت هم تکلیفشان مشخص می‌شود.

صفری یادآور شد: همچنین، من می‌خواهم بدانم که بانکی که در حال انجام فعالیت‌های تخصصی است، چه دارایی‌هایی دارد، چه املاک مازادی در اختیار دارد و چه مزایای تخصصی و قدرت رقابتی خاصی دارد. اگر بانکی دارای اموال و املاک مازاد باشد که استفاده نمی‌کند و نمی‌تواند بفروشد، چه اشکالی دارد که این اموال در راستای آبادانی و رفاه مردم مورد استفاده قرار گیرد و بانک مرکزی بتواند روی آن برنامه‌ریزی کند؛ بنابراین تخصصی شدن بانک‌ها بهره‌وری را افزایش می‌دهد.

وی افزود: همچنین علاقه مردم به بانک‌های خاص نیز قابل شناسایی و ارزیابی است و می‌توان از این اطلاعات برای ایجاد رفاه عمومی و بهبود برندینگ استفاده کرد.

مؤثر در تثبیت ارزی

وی افزود: بانک‌های تخصصی که در زمینه‌های خاص فعالیت می‌کنند، می‌توانند در خصوص منابع ارزی خود، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. این امر باعث می‌شود که فرآیند صادرات کوتاه‌تر و درآمد‌های ارزی بیشتر شود.

این کارشناس پولی و بانکی ابراز کرد: با توجه به اینکه بانک‌های تخصصی بهتر می‌توانند منابع و مصارف ارزی خود را مدیریت کنند، می‌توانند در تثبیت نرخ ارز مؤثر واقع شوند. این امر به تصمیم‌گیری‌های صحیح، پایدار کمک خواهد کرد و در نهایت به بهبود وضعیت اقتصادی کشور منجر می‌شود.

کاربرد‌های هوش مصنوعی در شبکه بانکی

صفری گفت: با توجه به توسعه هوش مصنوعی و کاربرد‌های بسیار زیادی که در تمامی دنیا دارد، باید در کشور نیز به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم، به طوری که تمامی شعب بانک‌ها به یادگیری هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف بپردازند. ما می‌توانیم هوش مصنوعی را در شعب بانک‌ها به کار ببریم.

این کارشناس پولی و بانکی تاکید کرد: استفاده از هوش مصنوعی در شبکه بانک‌ها مزایای مختلفی دارد، از جمله می‌توان از آن در جذب منابع و بازاریابی استفاده کرد، یعنی با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی به شناسایی و جذب مشتریان جدید اقدام کنیم. بعلاوه هوش مصنوعی به بهبود کیفیت خدمات از طریق تحلیل داده‌ها و شناسایی نیاز‌های مشتریان کمک می‌کند. همچنین، هوش مصنوعی می‌تواند در کشف تقلبات بانکی و بیمه‌ای که مصادیق بسیار زیادی دارد، به کار رود.

صفری اظهار داشت: با توجه به اینکه کشور ایران در مبارزه با پولشویی پیش قدم بوده و سعی دارد که به‌طور مداوم جلوی این کار را بگیرد، هوش مصنوعی می‌تواند قبل از وقوع این مشکلات، موارد مختلف را پیش‌بینی کند.

وی افزود: این فناوری می‌تواند با تحلیل داده‌ها و شناسایی الگو‌های مشکوک، راهکار‌هایی ارائه دهد و به بانک کمک کند تا قبل از اینکه با مشکلات و معضلاتی مواجه شود، اقدامات لازم را انجام دهد.

این کارشناس پولی و بانکی در پایان تاکید کرد: متقلبان نیز انسان هستند و با آخرین شیوه‌های روز دنیا وارد کار می‌شوند، بنابراین بانک‌ها و بیمه‌ها باید با استفاده از هوش مصنوعی یک سر و گردن بالاتر از این متقلبان قرار گیرند.